Zeytinyağı ve Kalp

Zeytinyağı ve Kalp-Damar Hastalıkları

Arterioskleroz (Damar Sertliği) Nedir?

Arterioskleroz (damar sertliği), ateroma da denilen kolesterol açısından zengin plakların damarların duvarlarında birikmesidir. Bu durum kanın dokulara ulaşmasını ve kalp ve beyin gibi yaşamsal öneme sahip organların çalışmasını engeller.

Bunun Sonuçları Nelerdir?

Damar sertliği kalbi etkilediğinde, anjina ve kalp krizi meydana gelir ve kalbe bağlı ani ölüm riskini artırır. Beyni etkilediğinde ise beyin trombozu oluşur, bu da felce, beyin fonksiyonlarında kayıplara ve bunama riskine yol açar. Aort ve bacak damarları da hasar görebilir, bunun sonucu ise yürümede zorluk ve ağrı ile nekroz ve gangrendir.

Bir yağ plağı, örneğin kan basıncındaki yükselme nedeniyle parçalandığında plağın içindeki kılcal damarlar da parçalanırlar. Bu, kanda bulunan platelet veya trombosit diye adlandırılan bazı hücrelerin trombus veya kan pıhtısı oluşturmalarına yol açar.

Kan pıhtısı damarlar içinde dolaşır ancak damardan daha büyük olduğu noktada blokaja neden olur. Kan geçemediği için de oradaki doku veya organ ölür.

Zeytinyağı ve Damar Sertliği

Zeytinyağının kan pıhtılarının oluşmasını ve platelet kümeleşmesini önlediği bilinmektedir. Zeytinyağı yönünden zengin bir beslenme, aşırı kan pıhtılaşmasını engelleyerek yağlı yiyeceklerin kan pıhtısı oluşturan etkilerini azaltmakta ve kalp yetmezliği görülme sıklığını düşürmektedir.

Kolesterol Nedir?

Kolesterol, hayvansal gıdalarda bulunan yağlı bir maddedir. Fazla hayvansal yağ içeren diyetler, kandaki kolesterol seviyesini yükseltir. Bu da, kalp-damar hastalığı riskini artıran en temel faktördür.

Yağlar (trigliseritler) ve kolesterol, kanda lipoproteinler tarafından taşınırlar. Düşük yoğunluklu lipoproteinlere (LDL) ve çok düşük yoğunluklu lipoproteinlere (VLDL) tutunan kolesterol aterojeniktir, yani damar duvarlarına hasar verir. Bu, sonraki dönemlerde akut kalp krizine yol açabilir. Böyle kolesterole “kötü kolesterol” adı verilir. Bunun aksine, yüksek yoğunluklu lipoproteinlere (HDL) tutunan kolesterole ise “iyi kolesterol” denir. Çünkü kalp ve damar hastalıklarına karşı koruma sağlar. Yüksek yoğunluklu lipoproteinler, hücrelerdeki serbest kolesterolü karaciğere taşır ve yok edilmesini sağlarlar.

Zeytinyağı ve Kolesterol

Zeytinyağı, kandaki toplam kolesterol, LDL ve trigliserit seviyelerini düşürür. Aynı zamanda da HDL seviyesini düşürmediği gibi bazı durumlarda artırır. Bu da koruyucu bir rol oynar, yağlı plakların oluşmasını engeller ve düşük yoğunluklu lipoproteinleri yok eder.

Kalp ve damar hastalıkları açısından zeytinyağı kullanımının yararlı etkileri, birincil önlem olarak hastalığın oluşma riskini azaltmada, ikincil önlem olarak da kalp krizi geçirenlerde bunun tekrar oluşmasını engellemededir.

Günümüzde araştırmalar, Akdeniz diyetinin ikincil koroner vakaları önlemedeki etkilerini ve zeytinyağının böyle vakalarda meydana gelen depresyonun ve genel ruh halinin üzerindeki olumlu etkilerini açığa çıkarmaktadır.

Kaynak

Uluslararası Zeytinyağı Konseyi (IOOC).